Vedat Bilgin: “Enflasyonun Karşısında Reel Ücreti Gerileten Etkisini Ortadan Kaldıran Bir Asgari Ücreti Gerçekleştireceğiz”
Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda; asgari ücrete ilişkin “Emin olun enflasyonun karşısında reel ücreti gerileten etkisini ortadan kaldıran bir asgari ücreti gerçekleştireceğiz” dedi. Bilgin, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için yapılması planlanan düzenleme için de “İnşallah aralık ayı içerisinde Meclis’e takdim edeceğiz” diye konuştu.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, bugün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçe kanun teklifi görüşülüyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, bakanlığının bütçesine ilişkin sunum yaptı. Bilgin’in sunumu öncesinde CHP milletvekilleri, “Emeklilikte yaşa takılanlar lütuf değil, hakkını istiyor”, “Taşerona ayrım devam ediyor”, “Kur kurşun oldu minimum ücretliyi vurdu” yazılı dövizler açtı. Bilgin, sunumunda özetle şunları söyledi:
“SOSYAL DEVLETİN İMKANLARIYLA BU PROBLEMLERİ ÇÖZERİZ: Çalışma Bakanlığı olarak bizim işimiz bu ekonomik konjonktürü dikkate alarak, bunun meydana getirdiği sıkıntıları dikkate alarak bu süreci yönetmek yani bu sürecin çalışma hayatı üzerindeki olumsuzluklarını, sıkıntılarını toplumsal siyasetlerle destekleyerek yönetmek. Bunun için elimizde kimi imkanlar var. Bu imkanlar nedir? Türkiye’nin bir defa bir sosyal devlet olarak… Türk toplumunun büyük kabul gördüğü bir uygulama alanıyla Anayasa’mız tarafından da tanımlanmış toplumsal devletin imkanlarıyla bu problemleri çözeriz.
ÇOK ŞÜKÜR, BİZİM ÜLKEMİZDE DE TOPLU KONTRAT SİSTEMİ GÜÇLÜ BİR FORMDA İŞLEMEKTEDİR: Çalışma, işçilerin çalışma süreci içerisindeki problemlerini çözecek araçlarından biri toplu mukavele sistemidir. Demokrasiler, toplu kontrat sisteminin faal işlediği rejimlerdir. Çok şükür, bizim ülkemizde de toplu mukavele düzeneği güçlü bir formda işlemektedir. Burada karşılaştığımız en değerli sorun sendikalaşma oranının düşük olmasıdır. Yüzde 15’in altında olmasıdır. Bu önemli bir problemdir. Bunun artırılması için de bir projemiz var. O projenin dışında da toplumsal siyaset dayanaklarıyla sendikalaşmayı, her evrede sendikalaşma oranını artıracak önlemleri ve uygulamaları gerçekleştiriyoruz.
TEDBİRİMİZ, ENFLASYON FARKINI VERMEKTİR: Bizim geçtiğimiz devirde personel sendikalarımızla yaptığımız toplu mukavelede, kamu emekçileri ismine yaptığımız toplu mukavelede enflasyon, aldığımız fiyat, artırım oranlarını kısa bir mühlet içerisinde tahrip etmiştir ancak buna karşı önlemimiz nedir? Enflasyon farkını vermektir. Biz de yalnızca enflasyon farkını vermedik, o enflasyon farkına kendi kaideleri içerisinde bir refah hissesi ekleyerek onu gerçekleştirdik. Münasebetiyle, kamu personellerinin fiyatlarını, öteki toplumsal haklarını düzenleyen uygulamalar gerçekleştirdik.
5 BİN 500 TL NEDEN OLDU, ENFLASYONA KARŞI HASSAS OLDUĞUMUZU GÖSTERMEK İÇİN: Geçtiğimiz sene ben buraya girerken bugünkü üzere kimi arkadaşlarımızın elinde pankartlar vardı, küçük pankartlarıyla birtakım taleplerde bulunmuşlardı. Arkadaşlarımızdan burada olan milletvekili arkadaşlarımız vardır. Talepleri ‘Asgari ücret 5 bin lira olsun’du. Şu anda taban fiyat 5 bin 500 lira oldu. 5 bin 500 lira oldu, neden oldu? Enflasyona karşı hassas olduğumuzu göstermek için.
SOSYAL DEVLEY HASSASLIĞIYLA İŞE BAŞLIYORUZ: Sizin beklentiniz nedir bilmiyorum ancak bugün taban fiyatla ilgili bir şey göremedim fakat emin olun, minimum fiyatı enflasyonun karşısındaki enflasyonun fiyatları, gerçek fiyatları gerileten tesirini ortadan kaldıracak bir minimum fiyat uygulamasını gerçekleştireceğiz. Aralığın birinci haftasında da biliyorsunuz, Minimum Fiyat Komisyonu’nu toplayacağız. Benim davetimle başlayan bir çalışma oluyor, toplayacağız, işçi ve işveren arkadaşlarımızla, onların temsilcileriyle bunu gerçekleştireceğiz ama herkes şunu bilsin ki Türk emekçilerini, Türkiye’nin işçilerini enflasyon karşısında koruyacak toplumsal devlet hassaslığıyla işe başlıyoruz ve işlerimizi bu anlayışla sürdürüyoruz.
O SORUNU ÇÖZECEĞİZ: Kamudaki bu dağınıklığı, bu kontratlı işçinin iş garantisinin zayıflığı algısı var her şeyden evvel. Bunu ortadan kaldıracak bir düzenlemeyi önümüzdeki günlerde, bu ay içerisinde bitireceğiz. Aslında toplu kontratımıza koymuştuk, toplu kontrata onu 3 artı 1 formunda, üç yıl çalışıp 4’üncü yılda kamu haklarına sahip olması şeklinde koymuştuk, onda şimdi daha ileri bir adım atıyoruz. İnşallah, uygulama Meclis’e geldiği vakit da zira Meclis’e gelmesi gerekiyor. Buradan söyleyeyim ki bu ay içerisinde o sorunu çözeceğiz.
88 MİLYAR AÇIĞIMIZ VAR: 2022’de 952 milyar Toplumsal Güvenlik Kurumu’nun, SGK’nin geliri var, 1 trilyon 40 milyar da sarfiyatı var. 88 milyar açığımız var ama bu açık dikkate alındığı vakit, rakamsal olarak bakıldığı vakit, nominal olarak bakıldığı vakit çok büyük bir açık görünüyor. Öncelikle şunu hatırlatayım, bizim gelirin masrafı karşılama oranı yüzde 91’dir, oradan bakmak lazım, bir de milli gelire oranına bakmak lazım.
EYT, İNŞALLAH ARALIK AYI İÇERİSİNDE MECLİS’E TAKDİM EDECEĞİZ: EYT, Emeklilikte Yaşa Takılanlar konusu var, o ne olacak diye sordular. İnşallah, aralık ayı içerisinde Meclis’e takdim edeceğiz… Emekli olacak, emeklilikte yaşı bekleyen insanların sayısını iddia edebilir misiniz, kaç? Prim gün sayısı tutan hizmet yılı tutan insan sayısı… O kurallar duruyor, o koşulları kaldıramayız. O kuralları dolduran yaklaşık 1,5 milyon insan var.
BARTIN İŞLETMERİNİ ANLAMAK İSTEMİYORSUNUZ: Uygulamada kurumsal bir örgütlenme sorunu var bizde İş Sıhhati ve İş Güvenliği Genel Müdürlüğü var lakin bunun kontrol yapma yetkisi yok. Kontrol yetkisi kimde? Direkt doğruya kamu işletmelerinde yönetime bağlı bir sistemdir. Devlet işletmelerinde mesela Bartın işletmelerini anlamak istemiyorsunuz fakat işletmenin şahsen kendi içerisinde iş sıhhati ve iş güvenliği kurumu var. İşletme müdürüne bağlı güvenlik ve iş sıhhati müdürlüğü olmaz. Onun altında kontrol olmaz.
YARGI KARARIYLA AÇILMIŞ, YALNIZCA MADENİ İŞLETMEYE AÇMAMIŞLAR: Bütün işletmeler özel bir kuruluşta iş sıhhati ve güvenliği hizmet satın alıyor. Bunun parasını işveren ödüyor. Parasını işverenin ödediği iş sıhhati müessesi işleyebilir mi? Bunun uygulanabilir olmadığı ortadadır. Bir kanun teklifiyle bunun değiştirilmesini önereceğim. Müfettişler üzerinden rapor hazırlamaktır. Müfettişlerin 3 koşul üzerinden kapatmak yetkisi vardı. 5 yıl evvel bu madeni kapattık. Yargı kararıyla açılmış. Yalnızca madeni işletmeye açmamışlar. Madeni kapatan müfettişlere de tazminat davası açmışlar.
İŞ KAZALARININ BÜYÜK ÖLÇÜDE ÖNLENEBİLİR OLDUĞUNU BİLİYORUZ: Türkiye… İş kazalarının, istatistiksel olarak ortaya koyduğu üzere, büyük ölçüde önlenebilir olduğunu biliyoruz. Bunların teknolojiyle, idareyle, biraz evvel anlattığım idare sıkıntılarının da altını çizdim, örgütlenme biçimiyle irtibatı vardır. Bunları görmeden buradan bir politik telaffuzla ben bunları söylemiyorum. Bu insani bir sorundur, insani bir problemdir. Bizim buradaki yapabileceğimiz şeyleri ortaya koymamız lazım. Bu yapının değişmesi konusunda da ben, bir kanun, bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyorum. Biz, bir hazırlık yapıp ulu Meclis’in takdirine de sunacağız.”
unacağız.”